SKĐS - Thời tiết khắc
nghiệt mùa hè là giai đoạn cao điểm của viêm não trong đó có viêm não
Nhật Bản. Đây được xem là một trong những bệnh nguy hiểm và gây tỉ lệ tử
vong và di chứng cao ở trẻ nhỏ.
Thời tiết khắc nghiệt mùa hè là giai đoạn cao điểm của viêm não trong đó
có viêm não Nhật Bản. Đây được xem là một trong những bệnh nguy hiểm và
gây tỉ lệ tử vong và di chứng cao ở trẻ nhỏ (từ 25-35%)... Những di
chứng này khiến cho người bệnh giảm khả năng giao tiếp, mất khả năng lao
động, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Đây cũng chính là nỗi
lo sợ của các bà mẹ có con nhỏ trong mùa hè.
TS.BS. Nguyễn Văn Lâm, Trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung
ương cho biết, viêm não Nhật Bản hay còn gọi là viêm não B, là một bệnh
nhiễm khuẩn thần kinh. Bệnh có tỷ lệ tử vong cao, tử vong thường xảy ra
trong 7 ngày đầu khi bệnh nhân có hôn mê sâu, co giật và những triệu
chứng tổn thương hành não. Những bệnh nhân qua khỏi có thể để lại những
di chứng nặng nề mà hay gặp là rối loạn tâm thần, rối loạn vận động
TS. Lâm cũng cho hay, viêm não Nhật Bản diễn biến theo 3 giai đoạn: ủ bệnh-toàn phát-lui bệnh.
Thời kỳ ủ bệnh:
Thường kéo dài từ 5 đến 14 ngày, trung bình là 1 tuần
Bệnh thường khởi phát rất đột ngột với sốt cao 39-40 độ C hoặc hơn. Bệnh
nhân đau đầu, đau bụng, buồn nôn và nôn. Ngay trong 1-2 ngày đầu của
bệnh đã xuất hiện cứng gáy, tăng trương lực cơ, rối loạn sự vận động
nhãn cầu. Về tâm thần kinh có thể xuất hiện lú lẫn hoặc mất ý thức. Ở
một số trẻ nhỏ tuổi, ngoài sốt cao có thể thấy đi lỏng, đau bụng, nôn.
Thời kỳ toàn phát:
Từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của bệnh. Thời kỳ này tương ứng với thời kỳ
virus xâm nhập vào tế bào não tuỷ gây huỷ hoại các tế bào thần kinh.
Bước sang thời kỳ khởi phát các triệu chứng không giảm mà lại tăng lên
bệnh nhân đi vào hôn mê sâu dần. Các triệu chứng rối loạn thần kinh thực
vật cũng tăng lên như vã nhiều mồ hôi, da lúc đỏ, lúc tái, rối loạn
nhịp thở và tăng tiết trong lòng khí quản do vậy khi nghe phổi có thể
thấy nhiều ran rít, ran ngáy và cả ran nổ. Mạch thường nhanh và yếu.
Thời kỳ toàn phát diễn ra ngắn, bệnh nhân nhanh chóng rơi vào tình trạng
hôn mê sâu với rối loạn các chức năng sống. Những bệnh nhân vượt qua
được thời kỳ này thì tiên lượng tốt hơn. Thời kỳ toàn phát diễn ra ngắn,
bệnh nhân nhanh chóng rơi vào tình trạng hôn mê sâu với rối loạn các
chức năng sống .
Thời kỳ lui bệnh
Thông thường bước sang tuần thứ 2 của bệnh, bệnh nhân đỡ dần, nhiệt độ
giảm từ sốt cao xuống sốt nhẹ và vào khoảng ngày thứ 10 trở đi nhiệt độ
trở về bình thường nếu không có bội nhiễm vi khuẩn khác. Bệnh nhân từ
hôn mê dần dần tỉnh, và không còn những cơn co cứng, bệnh nhân hết nôn
và đau đầu.
Bệnh nhân có thể xuất hiện những biến chứng sớm như: viêm phế quản, viêm
phổi hoặc viêm phế quản - phổi do bội nhiễm hoặc viêm bể thận, bàng
quang do thông tiểu hoặc đặt sonde dẫn lưu; loét và viêm tắc tĩnh mạch
do nằm lâu và rối loạn dinh dưỡng. Những di chứng sớm có thể gặp là bại
hoặc liệt nửa người, mất ngôn ngữ, múa giật, múa vờn, rối loạn phối hợp
vận động, giảm trí nhớ nghiêm trọng, rối loạn tâm thần.
Từ cuối tuần thứ 2 trở đi là thời kỳ của những biến chứng và di chứng
muộn. Những biến chứng muộn có thể gặp là: loét nhiễm trùng, rối loạn
giao cảm, rối loạn chuyển hoá. Những di chứng muộn có thể gặp là động
kinh, nghe kém hoặc điếc, rối loạn thâm thần…
Tiêm vắc xin là biện pháp tốt nhất để phòng ngừa bệnh viêm não Nhật Bản cho trẻ.
Phòng bệnh viêm não cho trẻ thế nào?
TS.BS.
Nguyễn Văn Lâm khuyến cáo, để phòng bệnh viêm não Nhật Bản cho trẻ,
biện pháp tốt nhất là cho trẻ đi tiêm chủng. Việc tiêm được thực hiện 2
lần cách nhau 7 – 14 ngày, sau đó 1 năm nhắc lại mũi thứ 3, cứ mỗi 3-4
năm tiêm nhắc lại.
Bên cạnh đó, các gia đình nên chú ý cho trẻ ăn uống hợp vệ sinh, nâng
cao thể trạng, nằm màn để tránh muỗi đốt, vệ sinh môi trường, tích cực
diệt muỗi, bọ gậy… để phòng ngừa viêm não Nhật Bản cũng như các bệnh
viêm não do virus khác.