Sự tích cái chổi
Ngày xưa ở trên cung điện nhà trời có một người đàn bà nấu ăn rất
khéo tay. Bà chế những món bánh trái tuyệt phẩm, làm những thức ăn ngon
đến nỗi chỉ nếm qua một miếng là không thể nào quên được. Cho nên Ngọc
Hoàng thượng đế cho bà chuyên trông nom công việc nấu ăn cho mình ở
thiên trù. Nhưng bà lại hay ăn vụng và tham lam.
Lệ nhà trời
những người hầu hạ đều có thức ăn riêng, nhất thiết không được đụng chạm
đến ngự thiện, dù là Ngọc Hoàng ăn thừa cũng vậy. Nhưng luật lệ đó
không ngăn được những người đang sẵn thèm khát. Người đàn bà vẫn tìm đủ
mọi cách để làm cho kho thức ăn của nhà Trời hao hụt.
Tuy đã
quá tuổi xuân, bà ta lại yêu một lão vốn chăn ngựa cho thiên đình. Đời
sống của những người chăn ngựa thì ở cõi trời cũng như cõi đất đều cực
khổ không kém gì nhau. Ông ta thích rượu và từ khi gặp người đàn bà này
lại thèm ăn ngon. Bà ta say mê ông tưởng trên đời không còn có gì hơn
được. Mỗi lúc thấy người đàn ông đó thèm thức ăn, đồ uống của nhà Trời,
bà ta không ngần ngại gì cả. Đã nhiều phen bà lấy cắp rượu thịt trong
thiên trù giấu đưa ra cho ông. Và cũng nhiều phen bà dắt ông lẻn vào kho
rượu, mặc sức cho ông bí tỉ.
Một hôm, Ngọc Hoàng thượng đế mở
tiệc đãi quần thần. Bà và các bạn nấu bếp khác làm việc tíu tít. Chỉ
vào chập tối, các món ăn đã phải làm đầy đủ. Rồi khi ánh nguyệt của đêm
rằm sáng lòa là mọi người bắt đầu vào tiệc. Nhưng giữa lúc cỗ đang bày
lên mâm thì từ đàng xa, bà đã nghe tiếng lão chăn ngựa hát. Bà biết ông
tìm mình. Bà lật đật ra đón và đưa giấu ông ta vào phía góc chạn. Bà đưa
cho ông mấy chén rượu, thứ rượu ngon nhất của thiên tào rồi trở ra làm
nốt mẻ bánh hạnh nhân.
Người đàn ông đó mới đi tắm ngựa ở bến
sông về. Bưng lấy bát cơm hẩm, ông sực nhớ đến rượu thịt bây giờ chắc
đang ê hề ở thiên trù, nên vội lẻn đến đây. Trong bóng tối, ông nuốt ực
mấy chén rượu lấy làm khoái. Chén rượu quả ngon tuyệt, hơi men bốc lên
làm ông choáng váng. Ông bỗng thèm một thức gì để đưa cay. Trong bóng
tối, trên giá mâm đặt ở gần đó có biết bao là mỹ vị mùi thơm phưng phức.
Đang đói sẵn, ông giở lồng bàn sờ soạng bốc lấy bốc để...
Khi
những người lính hầu vô tình bưng mâm ngự thiện ra thì bát nào bát ấy
đều như đã có người nào nếm trước. Ngọc Hoàng thượng đế vừa trông thấy
không ngăn được cơn thịnh nộ. Tiếng quát tháo của Ngọc Hoàng dữ dội làm
cho mọi người sợ hãi. Bữa tiệc vì thế mất vui.
Người đàn bà
nấu bếp cúi đầu nhận tội. Và sau đó thì cả hai người cùng bị đày xuống
trần, làm chổi để phải làm việc luôn tay không nghỉ và tìm thức ăn trong
những rác rưởi dơ bẩn của trần gian. Đó là tội nặng nhất ở thiên đình.
Lâu
về sau, thấy phạm nhân bày tỏ nông nỗi là phải làm khổ sai ngày này qua
tháng khác không lúc nào ngơi tay, Ngọc Hoàng thương tình ra lệnh cho
họ được nghỉ ba ngày trong một năm. Ba ngày đó là ba ngày Tết nguyên
đán.
Bởi vậy đời sau trong dịp Tết nguyên đán, người ta có tục
lệ kiêng không quét nhà. Người Việt Nam chúng ta có câu đố về cái chổi
"Trong nhà có một bà hay la liếm" mô tả thần tình động tác quét nhà
nhưng trong đó chắc còn có ngụ ý nhắc lại sự tích của cái chổi.