Ngày
xưa, đất nước ta có núi cao, sông dài, biển rộng, trời đẹp nắng vàng,
nhưng đồng ruộng thưa thớt, hoa quả chưa có nhiều thứ thơm ngọt như bây
giờ. Thời đó, có một người tên là Mai An Tiêm vốn làm ăn chăm chỉ, lại
khéo tay, tháo vát nên được nhà vua yêu mến và nhận làm con nuôi.
Một hôm, trong bữa tiệc thết khách, Mai An Tiêm vui vẻ nói:
-
Nem công chả phượng của rừng của biển đều nhờ có tay người cầm cái nỏ,
quăng cái lưới, đến cả hạt gạo ủ ra chén rượu này cũng do bàn tay con
người làm nên cả.
Một viên quan trong triều vốn ghen ghét An Tiêm bèn về tâu với Vua, Vua đùng đùng nổi giận, nói:
- Đã thế, ta cho nó cứ thử trông cậy vào hai bàn tay xem có sống nổi không?
Thế
là một buổi sớm, vua ra lệnh đày cả nhà An Tiêm ra một hòn đảo hoang
vu, không một bóng người. An Tiêm phải tìm một hốc đá để ở tạm.
Từ đấy, hàng ngày, An Tiêm đi bắn chim, còn nàng Ba, vợ an Tiêm thì ra bờ biển mò ngao, bắt cá làm thức ăn.
Bỗng
một hôm, An Tiêm thấy một con chim xuất hiện trên hoang đảo. Con chim
ăn một miếng quả lạ và nhả xuống những hạt nho nhỏ màu đen nhánh. An
Tiêm nghĩ thầm: “ Quả mà chim ăn được thì chắc hẳn người cũng ăn được”.
Chàng bèn nhặt những hạt đó và đem ươm vào một hốc đá rêu ẩm.
Ít ngày
sau, hạt đã nảy mầm đâm lá, bò tỏa ra khắp khoảnh đất. Hai vợ chồng An
Tiêm sớm chiều chăm bón những cây lạ đó. Chẳng bao lâu, cây nở hoa, hoa
kết thành quả.
Đến lúc quả đã to, vỏ có màu xanh thẫm, An Tiêm cắt về
rồi bổ ra thì thấy ruột quả màu đỏ tươi, cùi màu trắng và nhiều hạt màu
đen nhánh. Cả nhà ăn đều thích vì quả có vị ngọt và thơm mát. An Tiêm
gọi đó là quả dưa đỏ.
Từ đấy, An Tiêm tiếp tục trồng thêm dưa. Giống dưa ngày càng sai, quả càng to, vị càng thơm ngọt.
Cứ mỗi mùa hái quả, An Tiêm lại khắc tên mình vào mấy quả dưa rồi thả xuống biển, nhờ song biển đưa vào đất liền.
Một
hôm, có một chiếc thuyền ghé đến muốn đổi giống dưa quý để đem về bán
trên đất liền. Từ đó, An Tiêm đổi được các thức ăn, đồ dung thường ngày
và còn làm được một cái nhà lá xinh xinh.
Một ngày kia, có người dâng
vua quả dưa lạ, vua ăn ngon miệng bèn hỏi thăm tung tích mới biết là do
An Tiêm trồng ngòai hoang đảo. Vua ngẫm nghĩ thấy mình đã sai, liền cho
thuyền ra đón gia đình An Tiêm. Hai vợ chồng An Tiêm mừng rỡ thu lượm
hết những quả dưa chín và hạt giống đem về phân phát cho bà con hàng xóm
và truyền dạy cách gieo trồng, chăm bón. Đó là nguồn gốc giống dưa hấu
mà chúng ta ăn ngày nay.